بهترین روش مطالعه زیست برای کنکور ۱۴۰۵
زیستشناسی بدون شک مهمترین ودر عین حال پیچیدهترین درس رشته تجربی است. بسیاری از داوطلبان با وجود مطالعه زیاد، هنگام پاسخ به تستهای کنکور دچار شک وتردید میشوند. دلیل اصلی این اتفاق آن است که زیست را فقط در سطح ظاهری میخوانند وبه لایههای عمیقتر یادگیری توجهی ندارند. در این مقاله، با روش لایهای مطالعه زیستشناسی آشنا میشوید؛ روشی کاربردی وامتحانشده که به شما کمک میکند مفاهیم زیست را بهصورت عمیق، مفهومی وماندگار یاد بگیرید وبتوانید به سخت ترین تست های زیست شناسی پاسخ دهید.
لایههای یادگیری در زیستشناسی کنکور
برای اینکه در زیست به تسلط واقعی برسید، باید درک کنید که زیست فقط یک متن حفظی نیست، بلکه سه لایه یادگیری دارد:
۱– لایه رویین (خواندن سطحی متن)
در این مرحله فقط متن کتاب را میخوانید وسعی میکنید مفهوم کلی جملات را بفهمید.
این روش کمک میکند موضوعات وکلیت درس در ذهن بنشیند وبدانید هر فصل درباره چیست.
اما توقف در این لایه کافی نیست چرا که در تستها، مخصوصاً تستهای «درست ونادرست» یا «استنباطی»، داوطلب خیلی وقتها دچار شک میشود؛ چون جزئیات وقیدها را بهصورت دقیق در حافظه ندارد.
۲- لایه مفهومی (درک واستنباط)
در این لایه یاد میگیرید از جملات نتیجه بگیرید، یعنی متوجه شوید طراح از جمله چه منظوری داشته ودام تست کجاست.
بیشتر تستهای کنکور جدید مفهومی هستند؛ طراح مستقیماً جمله کتاب را نمیدهد، بلکه از آن استنباط میکند تا بسنجد دانشآموز واقعاً مطلب را فهمیده یا فقط حفظ کرده است.
در این مرحله داوطلب باید بتواند از جملات، اشکال و مثالها مفهوم پنهان را استخراج کند.
سؤالات کنکورهای جدید معمولاً مفهومی و استنباطی طراحی میشوند؛ یعنی لازم است بتوانید از بین چند جمله مشابه، گزینهای را انتخاب کنید که با منطق علمی کتاب همخوانی دارد.
بنابراین تسلط بر جزئیات، قیدها و ارتباط بین نکات ضروری است.
۳- لایه ترکیبی (پیوند بین فصل ها ومفاهیم)
در این مرحله باید بتوانید بین فصلها وپایههای مختلف ارتباط برقرار کنید.
مثلاً نکتهای درباره گیاهان در سال دهم را با فصل فتوسنتز در دوازدهم ترکیب کنید وپاسخ درست را از بین گزینههای پیچیده پیدا کنید.
این همان چیزی است که رتبههای برتر را از بقیه جدا میکند.
روش مطالعه لایهای زیست کنکور
این روش یکی از مؤثرترین وامتحانشدهترین شیوههای یادگیری زیست است.
در این روش، شما هر فصل را «پاراگرافبهپاراگراف» و با تمرکز بر درک عمیق میخوانید.
مراحل آن به ترتیب زیر است:
گام اول: تقسیم صفحه به پاراگرافها
هر صفحه از کتاب معمولاً ۲ تا ۵ پاراگراف دارد. ابتدا هر پاراگراف را جداگانه بخوانید.
در این مرحله میتوانید از روشهایی مانند حاشیهنویسی، خطکشی زیر نکات یا دایره کشیدن دور مفاهیم کلیدی استفاده کنید. هر چیزی که معلم گفته یا خود فکر میکنید دارای اهمیت است را یادداشت کنید.
گام دوم: ساخت تیر با پرسش برای هرپاراگراف
پس از مطالعه هر پاراگراف، برای آن یک تیتر کوتاه یا پرسش مفهومی بنویسید. این تیتر باید خلاصهای از محتوای همان پاراگراف را در بر بگیرد. برای مثال، اگر پاراگراف دربارهی ساختار بافت گیاهی است، تیتر مناسب میتواند این باشد: نقش بافت پارانشیم در گیاه چیست؟
این تیترها هنگام مرور کمک میکنند بدون اینکه متن را دوباره بخوانید، مغز خود را به بازیابی مطالب وادار کنید.
گام سوم: مرور پیدرپی درون صفحه
پس از مطالعه هر پاراگراف جدید، تیترهای پاراگرافهای قبل را مرور کنید. بهعنوان نمونه، پس از اتمام پاراگراف سوم، تیترهای پاراگراف اول ودوم را مرور نمایید.
با این کار، هر پاراگراف در طول مطالعه چندین بار در ذهن شما مرور میشود وفراموشی به حداقل میرسد.
این روش نهتنها موجب تثبیت مطالب در حافظه بلندمدت میشود، بلکه باعث میشود در تستهای ترکیبی عملکرد بسیار بهتری داشته باشید.
پیشگیری از توهم یادگیری در زیستشناسی
توهم یادگیری زمانی اتفاق میافتد که فرد با دیدن متن احساس میکند مطلب را بلد است، اما در واقع فقط ظاهر جملهها را به خاطر دارد نه مفهوم آنها را.
برای جلوگیری از این حالت:
در مرورها، بهجای خواندن متن، تیترها را ببینید واز حافظه خود مطالب را بازگو کنید.
اگر مطلبی را فراموش کردید، پس از کمی فکر کردن به کتاب مراجعه نمایید.
مرور را فعال انجام دهید؛ یعنی خودتان را به چالش بکشید واز ذهن خود سؤال بپرسید.
اهمیت مرورهای هدفمند وتکرار فاصلهدار
در دفعات بعدی مطالعه، نیازی نیست کل متن را دوباره بخوانید. کافی است مرورهای هدفمند با فاصلههای زمانی مناسب انجام دهید تا از منحنی فراموشی جلوگیری شود.
تعداد مرورها وفواصل بین آنها بستگی به میزان تسلط شما دارد، اما هرچه دفعات مرور با روش لایهای بیشتر باشد، تسلط شما بر مفاهیم ترکیبی واستنباطی نیز افزایش مییابد.
پرسشهای متداول
۱. روش لایهای مطالعه زیست برای چه دانشآموزانی مناسب است؟
این روش برای همهی داوطلبان کنکور تجربی، بهویژه کسانی که در تستهای مفهومی دچار شک میشوند یا در بهخاطر سپردن جزئیات مشکل دارند، بسیار مناسب است.
۲. چند بار باید با روش لایهای زیست را بخوانیم؟
حداقل سه بار در طول سال تحصیلی توصیه میشود؛ بار اول با دقت کامل، دفعات بعد مرورهای سریعتر وهدفمندتر انجام شود.
۳. آیا روش لایهای فقط برای زیست است؟
خیر، این روش برای سایر دروس مفهومی مانند شیمی وفیزیک نیز قابل استفاده است، اما در زیست بهدلیل حجم زیاد وارتباط میان مطالب، بیشترین اثربخشی را دارد.
۴. آیا برای همه مرور های زیست از این روش استفاده کنیم؟
خیر، شما باید در طول سال فقط دوتا سه بار از این روس استفاده کنید وبرای فصل های مختلف سال کنکور باید از روش های دیگر مرور که در ادامه مقالات به آنها می پردازیم استفاده کنید.
۵. آیا این روش برای آمادگی امتحانات نهایی هم مناسب است؟
بله، با توجه به اینکه درامتحانات نهایی هم به تازگی به لایه ترکیبی اشاراتی می کنند ، بخصوص در سال های اخیر شکل ها واستنباط ونتیجه گیری از آنها مورد توجه طراحان بوده است، روش مطالعه لایه ای زیست به دلیل حفظ شدن کل متن دروس وتسلط برمفاهیم، بهترین روش هم برای کنکور هم برای امتحانات تشریحی می باشد.
اگر میخواهید مسیر مطالعه و برنامهریزی خود را با راهنمایی دقیق و پشتیبانی تخصصی پیش ببرید، همین حالا در طرح مشاوره یکهفته رایگان ثبتنام کنید و کیفیت مشاوره را پیش از تصمیمگیری نهایی تجربه کنید.
