چطور هنگام مطالعه سراغ گوشی نرویم؟(راهنمای کامل مدیریت استفاده از موبایل برای دانشآموزان و کنکوریها)
استفاده بیش از حد از گوشی یکی از بزرگترین چالشهای دانشآموزان و بهخصوص بچههای کنکوری است. جذابیت بازیهای آنلاین، شبکههای اجتماعی و پیامرسان ها باعث میشود دانشآموز بهمحض گرفتن گوشی در دست، غرق محتوا و سرگرمی شود و حتی متوجه گذر زمان نشود. این رفتار بهمرور تبدیل به عادت و در بسیاری از موارد حتی نوعی وابستگی میشود؛ تا جایی که اگر گوشی از دست دانشآموز دور باشد، بیقرار و مضطرب میشود.
در این مقاله، قدمبهقدم بررسی میکنیم که چرا گوشی چنین اختلالی در تمرکز ایجاد میکند و چطور میتوانیم استفاده از موبایل را هنگام مطالعه مدیریت کنیم.
چرا استفاده از گوشی روی تمرکز دانشآموزان تأثیر منفی میگذارد؟
خیلیها فکر میکنند مشکل گوشی فقط «تلف شدن وقت» است. اما تحقیقات جدید نشان میدهد که حتی وقتی گوشی کنار دستتان خاموش است، بخشی از تمرکز ذهن را درگیر خودش میکند.یعنی فقط درگیر شدن با گوشی آسیبزا نیست بلکه حضور گوشی ، کاهش تمرکز و افت عملکرد ذهنی را در دانش آموزان یا بهتر است بگوییم همه افراد موجب میشود. برای یک دانشآموز کنکوری که باید در جلسه کنکور مدام از یک سؤال به سؤال بعدی جهش ذهنی داشته باشد، این کاهش تمرکز موجب افزایش تعداد غلطها ،طولانیتر شدن زمان حل سؤالات،کاهش کیفیت مطالعه و در نهایت نتیجهای پایینتر از توان علمی واقعی دانش آموز می شود.
پس مدیریت موبایل فقط یک توصیه ساده نیست؛ یک نیاز جدی برای موفقیت تحصیلی و کنکور است.
بهترین روشهای مدیریت استفاده از گوشی هنگام مطالعه
در ادامه مهمترین راهکارهایی را که طی سال ها مشاوره و تربیت تعداد زیادی رتبه برتر بدست آورده ایم، یکبهیک بررسی میکنیم:
۱– بهترین روش: گوشی را کاملاً کنار بگذارید اگر میخواهید واقعاً نتیجه بگیرید، موثرترین روش این است که گوشی اصلاً در دسترس نباشد. بسیاری از دانشآموزان موفق گوشی را به خانواده یا به مشاور مدرسه یا مشاور شخصی خود تحویل میدهند یا اصلاً گوشی ساده (غیرهوشمند) برای دوران درس خواندن استفاده میکنند
چند روز اول سخت است، ولی بعد از یک هفته تبدیل به عادت میشود. وابستگی به گوشی کمکم کاهش پیدا میکند و تمرکز ذهن به حالت عادی برمیگردد.
۲–اگر امکانش نیست، گوشی را «از دسترس» خارج کنید اگر نمیتوانید گوشی را کامل تحویل دهید، حداقل:
آن را روی حالت هواپیما بگذارید
نوتیفیکیشنها را خاموش کنید
گوشی را در اتاق دیگر قرار دهید
از اپهای محدودکننده مثل Stay Focused یا Digital Wellbeing استفاده کنید
وجود گوشی روی میز مطالعه حتی اگر خاموش باشد، باز هم تمرکز را کم میکند.
۳–جایگزینهای مفید برای زمان گوشی پیدا کنید بیشتر بچهها از سر خستگی یا بیحوصلگی سراغ گوشی میروند. اگر برای این زمانها جایگزین داشته باشید، وابستگی موبایل خودبهخود کم میشود:
پیادهروی کوتاه
ورزش سبک یا کششی
نوشیدن چای یا قهوه
گوش دادن به موزیک آرام
تنفس عمیق یا مدیتیشن کوتاه
گفتوگو با اعضای خانواده
این فعالیتها هم ذهن را ریکاوری میکنند و هم جلوی وسوسه گوشی را میگیرند.
۴–سیستم پاداش ایجاد کنید ذهن انسان عاشق پاداش است! برای هر بار مقاومت در برابر گوشی، یک پاداش کوچک تعیین کنید؛ مثل: تماشای ۱۰ دقیقه از یک فیلم موردعلاقه،خوردن یک خوراکی دوستداشتنی،چند دقیقه استراحت بیشتر، خرید یک چیز کوچک بعد از چند روز پایبندی . این روش باعث میشود «نرفتن سراغ گوشی» برای ذهن شیرین شود.
۵. برنامه دقیق و شفاف داشته باشید دانشآموزی که برنامهاش مشخص نیست، خیلی سریع حوصلهاش سر میرود و سمت تلفن همراه کشیده میشود.وقتی بدانی چند صفحه باید بخوانی ، چند تست باید بزنی چقدر زمان داری و کار بعدی چیست. مغز فرصت سرگردانی و حواسپرتی پیدا نمیکند.
داشتن برنامه = جلوگیری از وقتهای خالی = کاهش وسوسه گوشی
جمعبندی
گوشی موبایل امروز یکی از بزرگترین عوامل کاهش تمرکز، افت کیفیت مطالعه و ضعف عملکرد در جلسه کنکور است. اما با چند راهکار ساده و عملی میتوان این چالش را کنترل کرد:
دور کردن کامل گوشی
محدود کردن دسترسی
جایگزینهای روتین
پاداشگذاری
و برنامهریزی دقیق
اگر این روشها را چند روز جدی اجرا کنید، نتیجه آن در راندمان مطالعه، آرامش ذهنی و افزایش تمرکز کاملاً احساس میشود.
اگر شما هم مثل خیلی از بچهها نمیتونید استفاده از گوشی و شبکههای اجتماعی رو کنترل کنید و این موضوع حسابی به درسهاتون لطمه زده، اصلاً نگران نباشید! کافیه فرم زیر رو پر کنید تا مشاوران ما باهاتون تماس بگیرن و قدمبهقدم کمک کنن این مشکل رو برای همیشه حل کنید و با تمرکز بالا درس بخونید.